در زندگی هر فرد، سریع‌ترین تغییرات - جسمانی، ذهنی و حتی عاطفی در پنج سال نخست زندگی اتفاق می‌افتد و در طی این مرحله به راحتی متوجه تغییرات جسمانی و رشد کودکتان خواهید شد. گاهی اوقات والدین اظهار می‌دارند انگار همین دیروز بود که دختر یا پسر کوچولو و خوشگلمان را پس از تولّد به خانه آوردیم و این کودک ناتوان در مدت کوتاهی نشستن را آموخت. چهار دست و پا راه رفت و اکنون از دیوار راست بالا می‌رود و هیچ چیز و هیچ کس از دستش در امان نیست. برخلاف رشد و تکامل جسمانی کودک در پنج سال اوّل زندگی - که به‌ طور کامل بارز است - پیشرفت شگفت‌انگیز کودک در تغییر ادراک او از دنیا و افرادی که با آن‌ها در ارتباط است، چندان مشخص نیست. آنچه شما باید بدانید این است که از فرزندتان انتظارهایی واقعی داشته باشید و بی‌دلیل نگران رشد او نشوید بخصوص که این روزها والدین، کودکانشان را با کودکان دیگر مقایسه می‌کنند. به‌طور حتم جمله‌هایی از این قبیل برایتان آشناست: «کوچولوی شما هنوز راه نیفتاده؟ بچه من نه ماهش که بود می‌دوید!» اما وقتی مطمئن باشید که فرزند شما به خوبی رشد می‌کند و مهارت‌ها و توانایی‌های او با سن و مرحله‌ای از رشد که در آن قرار دارد متناسب است؛ از اضطراب بی‌مورد ناشی از مقايسه کودکان با یکدیگر، پیشگیری کرده‌اید. در اغلب موارد انتظارهای نابجای والدین - در حقیقت انتظارهایی نامتناسب با سن کودک - دردسرساز و مشکل آفرین هستند. مادر و پدری که سعی می کنند، موضوعی را با استدلال به کودکِ خُردسال خود بیاموزند، باید بدانند که درک این گفتگوی منطقی برای فرزندشان بسیار دشوار است. يا آن دسته از والدین که انتظار دارند، کودک نوپایشان از بین‌ گزینه‌های متعدد یکی را انتخاب کند، این نکته را در نظر نمی‌گیرند که او هنوز توانایی تصمیم‌گیری و انتخاب را ندارد. علاوه بر این وقتی کودکی شروع به تکلم کرده يا به اصطلاح زبان باز می‌کند والدین از یاد می‌برند فرزندشان هنوز کودک خُردسالی است که دنیا را بسیار ساده می‌بیند و درک درستی از آن ندارد، در نتیجه با او همانند یک بزرگسال رفتار می‌کنند. همان طور که توقع ندارید شیرخوار شش ماهه راه برود، از کودک دو ساله هم نباید انتظار داشت رفتار اجتماعی یک بچه چهار ساله را داشته باشد. آشنایی با چگونگی رشد و تکامل کودکان چه از نظر ذهنی و چه جسمی - به عبارت ساده‌تر آگاهی در مورد چگونگی رشد کودک و تغییرات جسمانی وی - به شما کمک می‌کند تا نیازهای کودک را به درستی و در زمان مناسب برآورده کنید. #مادر_کافی

. در دهه های اخیر جامعه ما دستخوش تغییرات بسیاری شده و تربیت کودکان برای #والدین بسیار دشوارتر از نسل های گذشته گردیده، زیرا خانواده های گسترده - که در آن چندین نسل یعنی #پدربزرگ، #مادربزرگ، #فرزندان و #نوه ها در کنار هم زندگی می کردند - جای خود را به خانواده کوچک (هسته ای) داده اند که فقط پدر، مادر و فرزندان در کنار هم حضور دارند. از این رو تعداد افرادی که از کودکان مراقبت می کردند، کاهش یافته است. به علاوه مسئله #مادران_شاغل - که در نسل های گذشته کمتر وجود داشت - مشکلات مربوط به #تربیت_کودک را افزایش می دهد. در گذشته تعداد بچه ها بیش تر از امروز بود و این موضوع علاوه بر آن که باعث می شد کودکان همبازی های بسیاری داشته باشند، بر گرمای عاطفی خانواده نیز می افزود و افراد می آموختند، هر چه دارند با یکدیگر تقسیم کنند. در نهایت کودکان کم تر محور خانواده می شدند، از سوی دیگر امکانات و منابع خانواده نیز بین چند فرزند تقسیم می شد. اگرچه امروزه تعداد فرزندان در خانواده ها کم تر است و امکانات موجود صرف یک یا دو بچه می شود اما آن ها کمبود #همبازی دارند، تنها تر از قبل هستند، در فضای تنگ و کوچک آپارتمان ها زندگی می کنند و گاهی نیز تمرکز و توجه بیش از حد والدین، آن ها را به کودکانی پر توقع و لوس مبدل می سازد. علاوه بر این گسترش سریع #فناوری های روز مانند #تلویزیون، #رایانه و #اینترنت، والدین را با #چالش های جدی و جدید تری مواجه کرده است. #مادر_کافی

. گاهی اوقات #والدین نارضایتی خود را از اینکه امروزه بزرگ کردن و #تربیت_کودک تبدیل به امر دشواری شده است، ابراز می دارند و اغلب از دردسر های خود با فرزندانشان #شکایت می کنند، یا به طور معمول عنوان می کنند که اگرچه بچه هایشان بسیار هوشیارند ولی از #نافرمانی ها و #خودسری های آنان نیز به شدت ناراضی هستند. آنان انتظار دارند فرزندانشان مطابق میل آن ها رفتار و #نظم لازم را رعایت کنند اما در اغلب موارد والدین تعریف صحیحی از مفاهیمی مانند نظم و #رفتار_خوب یا #ناشایست ندارند و از روش هایی بسیار ساده و کاربردی که برای تربیت کودکان به کار گرفته می شوند، بی اطلاع هستند. لازم به توضیح است، تمام این روش ها چندین نوبت مورد #آزمایش قرار گرفته و اثبات شده اند، علاوه بر آن والدین بسیاری هم این روش ها را بر اساس #غریزه عاطفی خود، درک کرده اند‌. با این حال والدین باید به این نکته مهم توجه داشته باشند که هر کودکی #شخصیت خاص و مربوط به خود را داراست و باید شیوه ها و روش های تربیتی را بر اساس این ویژگی های شخصیتی به کار گرفت. همچنین والدین باید به نتیجه و تاثیر شیوه های توصیه شده، دقت کافی داشته باشند تا بدانند به وسیله به کارگیری کدام یک به نتیجه مطلوب نزدیک می شوند و کدام یک از شیوه ها در چه شرایطی سودمند نیستند. #مادر_کافی

. اکثر #والدین حتی پس از تولد نوزادشان نیز به اهمیت موضوع واقف نیستند. تولد نوزاد، شرایط زندگی و خود پدر و مادر را تغییر می دهد زیرا بزرگ کردن بچه - به ویژه در سال های نخست - کاری توان فرسا، ۲۴ ساعته، بدون تعطیلی و پر از دردسر های ریز و درشت است که اغلب والدین نمی دانند چگونه باید با این مسائل برخورد کنند. به همین دلیل هم در چند سال اخیر کتاب های بسیاری از جمله کتاب های دکتر #گاربر و دکتر #اسپاک درباره #تربیت_کودک به رشته تحریر در آمده اند که بدون تردید حاوی #راهنمایی های مفیدی برای بسیاری از والدین بوده اند. تربیت کودک و #آموزش به پدر و مادر پدیده جدیدی می باشد که در چند دهه اخیر اهمیت یافته است چرا که در روزگاران گذشته به چیزی بیش از دستور های کلی - که در اکثر موارد ریشه های اخلاقی داشتند - نیاز نبود اما زندگی در روزگار کنونی، آگاهی و اطلاع از تربیت کودک را به ضرورتی واقعی و جدی تبدیل کرده است به ویژه آن که عموم مردم از اهمیت سال های نخست و تاثیر مثبت آن بر #آینده کودک آگاهی یافته اند. #مادر_کافی

باید بدانید؛ نوزادان نه از وجود خود آگاه هستند نه از وجود دیگران. نوزاد به هیچ وجه شناختی از خودش، مادر، پدر و حتی کسی که او را در #آغوش گرفته ندارد و تمایزی هم بین خود و دیگران قائل نمی‌شود. نوزاد فقط بر اساس غریزه قدرتمند بقا می‌داند که برای زنده ماندن نیاز به مراقبت دائمی فرد دیگری دارد بنابراین علاقمند و مشتاق #چهره، #صدا و آغوش شماست. نتيجه تحقیقات ثابت کرده #جنین در رحم مادر می‌تواند صداها را بشنود بنابراین نوزادان از بدو تولد صدای مادرشان را تشخیص می‌دهند امّا مادران نیاز به گذشت زمان دارند تا صدای #گریه فرزند خود را از نوزادان دیگر تشخیص دهند و زمان بیش‌تری به طول می‌انجامد تا معنای گريه آنان را درک کنند. یعنی متوجه شوند که گرسنه است يا پوشکش را کثیف کرده و يا سردش شده. با این حال معنای گریه کودک هرچه باشد، کار خودش را می‌کند و مادر متوجه نیاز وی می‌شود. مادر در نخستین ماه‌های پس از تولد فرزندش - به ویژه در مورد فرزند اوّل - از نظر عاطفی تعادل ندارد. درست مانند اینکه سوار #الاکلنگ شده است. بدین ترتیب لحظه‌ای در اوج لذت و زمانی دیگر در قعر درماندگی بوده و در بیش‌تر اوقات احساس #خستگی می‌کند. با اين حال مادران در اين ماه‌ها بیش از هر زمان دیگری آموزش بچه‌داری می‌بینند. به‌ یاد داشته باشید؛ مهم‌ترین نکته در روزها و ماه‌های اول این نیست که تا چه اندازه در بچه‌داری مهارت دارید بلکه نکته اصلی آن است که چگونه #نیازهای_نوزاد و البته خودتان را برآورده می‌کنید. #مادر_کافی

برای تعیین #حد_و_حدود چه باید کرد؟ #استدلال، #خواهش، #تمنا، بحث و حتی #التماس و #تهدید بر #کودک_نوپا بی تأثیر است. زیرا این روش‌ها زمانی موثر واقع می گردند که توانایی‌های ذهنی انسان به حد کافی رشد کرده باشد و این رشد پس از دور نوپایی صورت می‌گیرد بنابراین از کودکان نوپا انتظار درک چنین مسایلی را نباید داشت. سعی کنید؛ حد و حدودها را قاطعانه و عادلانه تعیین کرده و #نظم مشخصی را برقرار سازید امّا باید بدانید به محض اینکه حدّ و حدود و روالی را که در نظر گرفته‌اید، تعیین و رعایت شد، کودک از انجام هیچ کاری برای به‌هم ریختن یا تغییر نظم و #قانون شما - برای رسیدن به خواسته‌هايش - کوتاهی نخواهد کرد. در ضمن گاهی اوقات کودک نوپا از انجام کارهای جنون‌آمیز ابایی ندارد. به‌ عنوان مثال کودکان دیگر را در راه‌ پله‌ها هل می‌دهد که این کار او شما تا سر حد جنون، عصبانی و نگران می‌کند اما در واقع او این کارها را از روی #شیطنت و #خشونت انجام نمی‌دهد بلکه فقط احساس‌های خود را بروز می‌دهد زیرا هنوز توانایی ابراز آن‌ها را در قالب کلمات مناسب، کسب نکرده است. البته هرگز نباید چشم خود را بر چنین رفتارهایی ببندید یا با این توجیه که برخی کارها وقتگیر است يا کودک با انجام دادن آن کار همه‌چیز را هم می‌ریزد، مانع تلاش‌های وی برای انجام امور مربوط به خودش شوید. زیرا اگر بچه هنگام غذا خوردن، صورت، میز و کف زمین را کثیف کرده يا از تمام سلاح‌های کودکان نوپا - #جیغ کشیدن، #لگد زدن، پرتاب اشیا یا #نحسی کردن و ... - استفاده نموده و تمام خانه را زیر و رو می‌کند، اتفاق خاصی روی نداده بلکه اصل مهم و حایز اهمیّت این است که او اجازه نداشته باشد حرفش را به کرسی بنشاند و قوانین را زیر پا بگذارد. شما باید حدّ و حدود و خطّ قرمزهای مشخص و روشنی را تعیین کرده و به آنان ثابت کنید؛ هیچ تسلط و کنترلی بر شما ندارند و نخواهد داشت. #ثباتِ_قدم و #استمرار یکی از مهم ترین نکات در #تربیت کودکان نوپاست. فراموش نکنید؛ اگر تا پیش از این دوره در مراقبت‌ها و توجه‌ها، رعایت حد و حدود و قوانین، بین شما و افراد دیگری که از بچّه نگهداری می‌کنند وحدت رویه وجود نداشت، فرزندتان نمی‌دانست که چگونه می‌تواند از این موضوع به نفع خود بهره‌برداری کند امّا کودک نوپا بخوبی می‌داند چگونه باید #تفرقه بیندازد و #حکومت کند. او بسرعت برای به دست گرفتن #کنترل اوضاع «تفرقه بینداز و حکومت کن» را یاد می‌گیرد و اگر والدین و افرادی که از او مراقبت و نگهداری می‌کنند - با همدیگر - اتفاق‌نظر نداشته باشند و یا در قاطعیّت شما - بر حسب اینکه چقدر حوصله دارید - خللی وارد شود، بی‌تردید کودک این تزلزل را شناسایی می‌کند و از آن سوء استفاده خواهد نمود. #مادر_کافی